iDEAL, het populaire Nederlandse online betaalsysteem, wordt in de komende jaren gefaseerd vervangen door Wero, een nieuw Europees betaalsysteem ontwikkeld door het European Payments Initiative (EPI). In dit artikel leggen we uit hoe deze overgang plaatsvindt, wat Wero inhoudt en wat dit betekent voor gebruikers.
Achtergrond en reden voor vervanging
In oktober 2023 werd iDEAL, voorheen beheerd door Nederlandse banken (ING, ABN AMRO, Rabobank) via Currence, overgenomen door EPI, een samenwerkingsverband van Europese banken. EPI wil een uniforme betaalstandaard voor Europa creëren om de afhankelijkheid van niet-Europese betaalbedrijven zoals Visa, Mastercard, en PayPal te verminderen en de gefragmenteerde Europese betaalmarkt (met systemen zoals iDEAL, Bancontact, en Paylib) te verenigen.
Wero (een combinatie van “we” en “euro”) is ontworpen als een alles-in-één digitale portemonnee die niet alleen online betalingen ondersteunt, zoals iDEAL, maar ook extra functies biedt, zoals contactloos betalen in winkels, geld overmaken naar vrienden, betaalverzoeken, en mogelijk loyaliteitsprogramma’s of “koop nu, betaal later”-opties. Oftewel, het moet grensoverschrijdende betalingen binnen Europa vereenvoudigen.
Overgang van iDEAL naar Wero
Wero is al geïntroduceerd in Duitsland, Frankrijk, en België (sinds 2024), waar het lokale systemen zoals Payconiq en Paylib vervangt. Nederland volgt later vanwege het goed functionerende iDEAL-systeem, met een geplande uitrol vanaf begin 2026.
Tijdens de overgang (2026-2027) zullen iDEAL en Wero naast elkaar bestaan, zodat consumenten en bedrijven kunnen wennen. Het is nog onduidelijk of gebruikers kunnen kiezen tussen beide systemen of dat betalingen automatisch naar Wero worden omgezet. Het doel is om iDEAL eind 2027 volledig te laten verdwijnen.
Wero bouwt voort op de technologie van iDEAL, wat de overgang soepel moet maken. Betalingen verlopen via directe bankoverschrijvingen, net als bij iDEAL, met verwerking binnen enkele seconden. Gebruikers loggen in via hun bankomgeving of de Wero-app en bevestigen betalingen met bijvoorbeeld een pincode, vingerafdruk, of gezichtsherkenning.
Wero ondersteunt QR-code-betalingen, vergelijkbaar met iDEAL, waarbij gebruikers een code scannen om te betalen. Dit geldt zowel voor online aankopen als betaalverzoeken.
De Wero app
Wero wordt dus waarschijnlijk geïntegreerd in de bestaande apps van banken, zoals die van ING, ABN AMRO, en Rabobank. Daarnaast is er een aparte Wero-app beschikbaar voor iOS en Android (sinds november 2024), die gekoppeld kan worden aan een bankrekening.
Wero biedt functies die iDEAL niet heeft, zoals contactloos betalen in fysieke winkels via NFC, het sturen van betaalverzoeken (zoals Tikkie), en het opslaan van adresgegevens of digitale bonnetjes. In de toekomst kunnen periodieke betalingen (voor abonnementen), gespreide betalingen, en koppelingen met loyaliteitsprogramma’s worden toegevoegd.
Grensoverschrijdend: Wero maakt het makkelijker om in Europese webshops te betalen, omdat het in meerdere landen wordt ondersteund, in tegenstelling tot iDEAL, dat alleen in Nederland werkt.
Hoewel Wero vaak via apps werkt, is het waarschijnlijk mogelijk om zonder app te betalen, bijvoorbeeld via de bankwebsite, zoals nu met iDEAL. Dit is echter nog niet volledig bevestigd.
Veiligheid en privacy
Wero gebruikt dezelfde beveiligingsstandaarden als iDEAL, zoals tweestapsverificatie en directe bankoverschrijvingen, en voldoet aan Europese regelgeving. Gegevens worden versleuteld, en betalingen lopen via de beveiligde bankinfrastructuur.
Sommige mensen maken zich zorgen over datadeling binnen de EU, vooral omdat Wero mogelijk meer gegevens opslaat (zoals adressen of contactlijsten). Er is echter geen bewijs dat Wero minder privacy biedt dan iDEAL. Daarnaast houdt het de gegevens binnen de EU, wat geopolitiek als voordeel wordt gezien ten opzichte van Amerikaanse systemen. Maar goed, dat deed iDEAL ook al. Het grote nadeel is vooral dat er nu een grote speler wordt gecreëerd die alle betaaldata in Europa tot haar beschikking heeft..
Tevens zijn gebruikers sceptisch over de noodzaak van de verandering, vooral omdat iDEAL goed werkt. Er zijn zorgen over afhankelijkheid van een Europees systeem en mogelijke toekomstige kosten (zoals transactiekosten). Zo gebruikt in Duitsland slechts 2% Wero, wat vragen oproept over de acceptatie. De succesfactor hangt af van adoptie in grote markten zoals Italië en Spanje.
Tot slot zijn er geruchten dat Wero een opstap is naar een centrale digitale munt (CBDC), maar hier is geen concreet bewijs voor.
Tijdlijn
2024: Wero al actief in België, Duitsland, en Frankrijk.
2026: Gefaseerde introductie in Nederland, naast iDEAL.
Eind 2027: iDEAL volledig vervangen door Wero.
Het is opvallend dat de introductie van Wero wordt gepresenteerd als een verbetering, terwijl iDEAL al jarenlang zeer effectief functioneert. De zorgen over privacy en datadeling zijn niet te negeren, vooral in het licht van recente schandalen rondom gegevensbescherming. Bovendien lijkt de acceptatie van Wero in andere landen niet overtuigend genoeg om te rechtvaardigen dat Nederland zich aanpast aan dit nieuwe systeem? Het zou beter zijn om iDEAL verder te optimaliseren in plaats van over te stappen naar een onzekere toekomst.
De vervanging van iDEAL door Wero roept belangrijke vragen op over de Europese betaalstrategie. Hoewel het creëren van een uniforme standaard aantrekkelijk klinkt, zijn er gegronde zorgen over de mogelijke afhankelijkheid van een centraal systeem dat alle betaaldata beheert, zoals het artikel al aangeeft. Dit kan leiden tot monopolievorming en hogere kosten voor gebruikers. Daarnaast is het belangrijk om te kijken naar de daadwerkelijke voordelen voor consumenten; simpelweg omdat Wero meer functies biedt, betekent niet dat deze ook daadwerkelijk gebruikt zullen worden. De focus zou moeten liggen op gebruiksvriendelijkheid en beveiliging, iets wat iDEAL al biedt!