Afgelopen dagen is er veel gebeurd. De faillissementen van de Amerikaanse banken Silicon Valley Bank (SVB) en Signature Bank doet ons denken aan 2008, is er weer een nieuwe bankencrisis aanstaande? Of zitten we er al middenin?
Wat gebeurde er bij Silicon Valley Bank (SVB)?
SVB is een relatief jonge bank, maar staat wel op de 16e plek van de grootste banken in de Verenigde Staten. De bank beheerde meer dan 175 miljard dollar aan tegoeden. De bank zit vooral in gebieden waar veel start-ups zitten, zoals Silicon Valley. Veel technologiebedrijven dus.
De bank had echter wat problemen met liquiditeit. Er stonden veel leningen uit, maar men kon die niet meer herfinancieren vanwege de hoge rente. De bank besloot daarom een nieuwe aandelenuitgifte te starten. Klanten en investeerders roken meteen onraad en een bankrun was geboren.
De val van de bank is de op een na grootste uit de geschiedenis en de grootste sinds de crisis van 2008. De overheid moest snel ingrijpen en de SVB werd vrijdag door de autoriteiten in de Amerikaanse staat Californië gesloten. De federale overheidsdienst FDIC (Federal Deposit Insurance Corporation) is aangesteld als bewindvoerder, om te zorgen dat rekeninghouders van SVB weer toegang krijgen tot al hun tegoeden.
Tevens komt de centrale bank met een nieuw noodfonds dat leningen met een maximale duur van één jaar zal verstrekken aan banken met liquiditeitsproblemen. Ook andere banken die door opname van spaartegoeden in de problemen dreigen te komen kunnen van dit fonds gebruik maken, om zo aan alle verplichtingen te kunnen blijven voldoen. Diverse banken leenden samen maar liefst $153 miljard via het ‘discount window’ en dit nieuw gecreëerde ‘Bank Term Funding Program’. De totale som van deze noodleningen overtrof zelfs het cijfer van 2008!
In de afgelopen week steeg de balans van de Amerikaanse centrale bank met een duizelingwekkende 318 miljard dollar!
In het kort samengevat: de winsten zijn voor de banken, maar als het fout gaat, dan zijn de verliezen voor de maatschappij.
Wat gebeurde er bij Signature Bank?
In de Verenigde Staten is ook de Signature Bank gesloten door toezichthouders. Was Silicon Valley Bank nog het op één na grootste faillissement in de bankensector, de Signature Bank pakt hierbij de derde plek. En dat in een paar dagen tijd! Signature Bank had eind van vorig jaar 110 miljard aan activa en 89 miljard aan deposito’s.
Ook hier heeft de FDIC inmiddels de controle overgenomen. Men zal deposito’s volledig vergoeden en er zullen geen verliezen zijn voor de klanten. Het zorgt echter wel voor enorme verliezen van meer dan $100 miljard in marktwaarde voor de Amerikaanse bankensector.
Bijna een kwart van de deposito’s van Signature Bank kwam uit de cryptocurrency-sector, maar de bank kondigde in december aan dat het zijn crypto-gerelateerde deposito’s met 8 miljard dollar zou verkleinen. Het was verder vooral een commerciële bank met diverse nationale bedrijfsonderdelen, waaronder commercieel vastgoed.
Bovenstaande grafiek van Statista laat zien hoe groot de omvang van de omgevallen banken is ten opzichte van de financiële crisis van 2008. Met slechts twee faillissementen komen we toch verdomd dichtbij het niveau van 2008. En daarmee zijn we er nog niet, want er zijn nog meer banken die er slecht voor staan. Zo verloor het aandeel van First Republic Bank afgelopen maandag 60% van haar waarde, al is dat inmiddels wat bijgetrokken nu beleggers weten dat iedereen toch wordt gered. In een verklaring stelde First Republic Bank, opgericht in 1985, dat het meer dan 70 miljard dollar aan ongebruikte liquiditeit heeft. Daarnaast kan de bank natuurlijk aanspraak maken op de nieuwe leningsfaciliteit van de Fed. Oftewel, niks aan het handje!
De gevolgen?
Tja, we kunnen niet ontkennen dat er iets aan het veranderen is. En dit soort gebeurtenissen hebben altijd gevolgen. Zo is er opeens erg veel vraag naar kortlopende Amerikaanse staatsleningen. Deze kortlopende leningen zijn het meest liquide en hebben een minimaal koersrisico en kredietrisico. Door de hoge vraag is de rente op deze kortlopende Amerikaanse staatsobligaties de afgelopen dagen scherp gedaald. Voor een staatsobligatie met een looptijd van 2 jaar zakte de rente van 5% op 9 maart naar ongeveer 4% een paar dagen later. Deze rentedaling was zelfs groter dan tijdens de financiële crisis van 2008 en tijdens de aanslagen op het WTC in 2001.
Het was de bedoeling dat de Amerikaanse centrale bank (de Fed) de rente weer met 50 basispunten zou ophogen, maar dat lijkt nu niet meer zo verstandig. Sommige marktkenners speculeren zelfs dat de Amerikaanse centrale bank de komende tijd helemaal afziet van een renteverhoging.
Dit zorgt er ook voor dat de ECB gaat twijfelen over renteverhogingen. Bij de laatste twee vergaderingen ging de rente in Europa ook met 0,5 procent omhoog. Aanvankelijk was de verwachting van economen dat de rente nu wederom met een dergelijke grote stap zou worden opgeschroefd, maar dat is misschien niet zo verstandig.
Het risico is dat er nu een soort domino-effect ontstaat, waarbij de inflatie weer zal toenemen (doordat de rente niet verder omhoog gaat). Tevens zullen beleggers zich toch ietwat zorgen maken over de kwetsbaarheid van de bankensector, nu gebleken is dat je gemakkelijk (en snel) het slachtoffer kan worden van de stijgende rente op staatsobligaties.
Veilige havens worden interessant
De afgelopen dagen werd goud ongeveer 4 procent duurder. Ook zilver werd duurder. Maar het meest opvallend was Bitcoin, dat in een slordige 3 dagen ruim 20% in waarde steeg!
Waarschijnlijk een logisch gevolg, want als centrale banken iedereen maar blijven redden. En ze blijven maar geld uitgeven/bijprinten, welke waarde heeft ons geld dan nog?
UPDATE 1: De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de rente toch met 0,5 procent verhoogd, van 2,5 naar 3 procent. De ECB vindt dat de renteverhoging mogelijk is omdat de Europese banken robuust zijn. De ECB geeft hiermee ook aan dat men de strijd tegen de torenhoge inflatie voorrang geeft.
UPDATE 2: De derde failliete bank is inmiddels een feit. First Republic Bank is omgevallen, JPMorgan Chase heeft de bank overgenomen.
0 Comments