BRICS Pay, het gedecentraliseerde betalingssysteem van de BRICS-landen, heeft recent aanzienlijke vooruitgang geboekt. Dit blockchain-gebaseerde platform, gelanceerd in 2018 door de BRICS Business Council, wil internationale transacties in lokale valuta’s vereenvoudigen en de afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar en het SWIFT-systeem verminderen. Vooral Rusland en China, gedreven door westerse sancties, leiden deze ontwikkeling.
De BRICS-landen bestaan uit Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika. Maar er komen steeds meer nieuwe leden, zoals Saudi-Arabië, de VAE, Egypte en Ethiopië. Het initiatief komt vooral van China en Rusland en moet landen in staat stellen onderling te handelen in nationale valuta’s en digitale activa, zonder tussenkomst van de Amerikaanse dollar of het Westerse SWIFT-systeem.
Tijdens de BRICS-top in Kazan (oktober 2024) werd het systeem verder gepromoot. Hoewel er ook meermaals gesproken is over de ontwikkeling van een gezamenlijke BRICS-valuta, zal die transitie stap voor stap verlopen. Deelnemers aan het BRICS Business Forum in Moskou testten BRICS Pay al in de praktijk, bijvoorbeeld door aankopen te doen met een mobiele app via QR-codes. Het systeem integreert nationale betaalplatforms en biedt snelle, veilige en goedkope transacties. Inmiddels hebben banken zoals de State Bank of India, Russia’s Sberbank en de Bank of China het systeem omarmd, evenals bedrijven zoals Petrobras in Brazilië.
Volgens de Russische minister van Financiën, Anton Siluanov, werkt Moskou binnen BRICS actief aan nieuwe financiële instrumenten, waaronder een grensoverschrijdend betalingssysteem dat gebruikmaakt van nationale munten en digitale technologieën. Volgens het Russische persbureau TASS zei Siluanov daar recent nog het volgende over:
We are considering our various financial innovations on the BRICS floor, including the cross-border payment system that can be based, further to bilateral settlements, on national currencies with consideration of digital technologies and digital financial assets.
De focus ligt op financiële onafhankelijkheid, vooral na de Westerse sancties op Rusland. De BRICS-landen willen zo hun financiële soevereiniteit versterken en minder kwetsbaar zijn voor geopolitieke druk van het Westen. Dit versterkt de rol van de yuan en roebel in de handel, vooral tussen Rusland en China, waar 95% van de transacties al buiten de dollar omgaat. Analisten zien BRICS Pay als een potentiële gamechanger in de wereldhandel, al blijven experts zoals India’s centrale bankgouverneur waarschuwen dat de dollar op korte termijn dominant blijft.
BRICS Pay
BRICS Pay moet niet alleen betalingen via nationale munten (zoals de digitale yuan en roebel) vergemakkelijken, maar ook een eigen betaalberichtendienst bieden (vergelijkbaar met SWIFT) voor onderlinge communicatie tussen banken. Het systeem zou gedecentraliseerd worden opgezet, vergelijkbaar met cryptocurrencies, waardoor geen enkele deelnemer van BRICS volledige controle heeft over het geheel.
To realize the BRICS Pay project, technological, financial, legal, and consulting firms are uniting to form the BRICS Pay Consortium, operating under the principles of a decentralized autonomous organization (DAO).
De plannen van de BRICS-landen om een gemeenschappelijke digitale rekeneenheid te ontwikkelen, vertonen opvallende overeenkomsten met de manier waarop Europese landen in de jaren ’80 en ’90 toewerkten naar de invoering van de euro. In 1979 introduceerde de Europese Economische Gemeenschap de European Currency Unit (ECU) als overgangsinstrument: een mandje van nationale valuta’s diende als stabiele en universele rekeneenheid voor handel en financiële transacties tussen alle lidstaten. Hoewel de ECU geen fysieke munt was, legde het de basis voor meer monetaire samenwerking en de uiteindelijke invoering van de euro in 1999.
Op vergelijkbare wijze lijken de BRICS-landen — met name China en Rusland als initiatiefnemers— een digitaal betalingssysteem op te zetten gebaseerd op nationale valuta en mogelijk digitale activa, zoals digitaal centralebankgeld (CBDC). Ook voor BRICS-landen staat hierin monetaire soevereiniteit en het verminderen van afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar centraal. Een gemeenschappelijke rekeneenheid, vergelijkbaar met de ECU, zou kunnen dienen als tussenstap richting verdere integratie, zoals een gezamenlijke munt of een robuust multilateraal betalingsplatform.
Waar Europa destijds het SWIFT-systeem als technische infrastructuur gebruikte, zetten de BRICS-landen in op blockchaintechnologie en een gedecentraliseerde structuur met BRICS Pay. Net als bij de ECU is het idee dat een gemeenschappelijke standaard in het betalingsverkeer onderlinge handel vergemakkelijkt en stabiliteit bevordert — mogelijk als opmaat naar een diepere monetaire samenwerking binnen de BRICS-zone.
0 Comments